Rys historyczny Gminy Chodel

Osadnictwo w gminie Chodel sięga czasów przedpiastowskich. Mieszkało tu plemię lechickie Lędzian, a do jej głównych ośrodków należał gród w nie odległym Chodliku. Rozwój osadnictwa został zahamowany, gdy wojownicze plemię Polan podbiło te tereny.
Początkowo władzę w tej okolicy sprawował, z ramienia księcia, kasztelan urzędujący w Lublinie. Od drugiej połowy XIII wieku kasztelan tracił swoją władzę, przyczyniły się do tego rozdawnictwa immunitetów (wyłączenia sądowe) przez słabych książąt, w czasie rozbicia dzielnicowego, na rzecz rycerzy.
Po zjednoczeniu Polski, na początku XIV wieku, wprowadzono nowy urząd, był nim starosta. Starosta podobnie jak kasztelan urzędował w Lublinie. Trzeba wspomnieć, że urząd kasztelana istniał nadal, ale nie była z nim związana żadna faktyczna władza. W odrodzonym Królestwie Polskim region lubelski był częścią dużego województwa sandomierskiego.
W XV wieku wyodrębniły się sądy ziemskie jako sądy dla stanu szlacheckiego w sprawach cywilnych. Okręgi sądowe nazwano powiatami. Sąd ziemski obradował, dla interesującego nas regionu, w Lublinie. Teren obecnej gminy należał, więc do powiatu lubelskiego. Wyjątkiem był Godów podlegający pod powiat urzędowski.
W 1474 roku z dużego województwa sandomierskiego zostało wydzielone województwo lubelskie obejmujące zawiślańskie obszary sandomierskiego. Obecna gmina Chodel należała do powiatu lubelskiego w ramach województwa lubelskiego. Sejmik szlachecki nowego województwa rozpoczął obrady początkowo w Urzędowie, a od 1532 roku w Lublinie.
W szlacheckiej Polsce utrwalił się podział na województwa i powiaty, czyli okręgi sądowe. Natomiast najmniejszą jednostką podziału terytorialnego była parafia. Stan podziału na województwa, powiaty i parafie utrzymywał się do 1795 roku, do upadku Rzeczpospolitej.
W 1795 roku tereny obecnej gminy zostały zajęte przez Austrię podczas III zaboru Polski. Tereny Lubelszczyzny i Sandomierskiego stały się Galicją Zachodnią, kraj został podzielony na cyrkuły.
W 1807 roku w wyniku wojen napoleońskich powstało Księstwo Warszawskie. W 1809 roku te ziemie zostały wyzwolone przez siły Księstwa Warszawskiego. Księstwo administracyjnie podzielone podobnie tak jak Francja. Utworzono departamenty i powiaty. Chodel należał do departamentu lubelskiego, a wschodnie krańce gminy weszły w skład powiatu kazimierskiego.
Po upadku Księstwa Warszawskiego w 1815 roku, departament lubelski znalazł się w granicach Królestwa Polskiego pod berłem cara. Rosjanie podzielili kraj na województwa ( dawne departamenty), pozostawiono zaś podział na powiaty. Rosjanie wprowadzili dodatkowy podział na obwody skupiającego po dwa lub trzy powiaty. Tereny wokół Chodla weszły w skład powiatu lubelskiego, obwodu lubelskiego i województwa lubelskiego.
Po powstaniu listopadowym, województwa przemianowano na gubernie, obwody na powiaty, powiaty zaś stały się okręgami. Tak, więc Chodel należał odtąd do guberni lubelskiej i powiatu lubelskiego.
W 1867 roku na mocy ukazu carskiego powstała gmina Chodel, obejmując większość terenów obecnych gminy oraz gmina Godów obejmującą zachodnie krańce obecnej gminy. Gminy składały się z gruntów włościańskich (chłopskich) i dworskich (folwarki). Na gminę w tym czasie składały się gromady (wsie) na czele z sołtysem, którego wybierało zgromadzenie gromadzkie. Organem uchwałodawczym gminy było zebranie gminne, na którym prawo głosu mieli gospodarze posiadające co najmniej 3 morgi gruntu. Zebranie gminne wybierało wójta i ławników (rodzaj zarządu gminy). Wójt miał uprawnienia policyjno-administracyjne i sądownicze. Gmina zarządzała szkolnictwem gminnym. Urzędem gminy kierował pisarz gminny, który często był najważniejszą osobą w gminie z racji umiejętności pisania i czytania.
W 1867 roku duże gubernie podzielono na mniejsze, jednak pozostała gubernia lubelska. Utworzono w tym czasie również większą ilość powiatów, powstał wtedy powiat nowoaleksandryjski (puławski), a w jego składzie gmina Godów. Wschodnie obszary dzisiejszej gminy (dawna gmina Chodel) znalazły się w powiecie lubelskim. Taki podział, na gminy, powiaty i gubernie utrzymał się do 1915 roku.
Podczas I wojny światowej przez teren gminy przechodził front. Trwały tu walki między wycofującymi się Rosjanami, a nacierającymi wojskami Austro-Węgier. W latach 1915-18 terenem tym zarządzał generał-gubernator austro-węgierski z siedzibą w Lublinie.
W odrodzonej Polsce, po 1918 roku, utrzymała się gmina Chodel oraz gmina Godów, istniał też powiat puławski oraz lubelski w województwie lubelskim.
Gmina Chodel w powiecie lubelskim w 1921 roku składała się z 34 miejscowości. Liczyła 767 domów i 52 budynków mieszkalnych. W gminie mieszkało 6 200 osób. Większość stanowili Polacy i katolicy. Było też 713 Żydów i dwie osoby innego wyznania.

Gmina Godów w powiecie puławskim w tym samym czasie składała się z 64 miejscowości. Było tu 1 417 domów i 78 budynków mieszkalnych. Ludność gminy liczyła 4 678 osób, również tu przeważali Polacy i katolicy. W całej gminie było tylko 129 Żydów (najwięcej we Wronowie).
We wrześniu 1939 roku wkroczyły tu wojska niemieckie.